Büyük Mübadele Derneği Başkanı Sabit Semiz, mübadelenin ardından Yunanistan'dan Türkiye'ye göç edenlerin yaşadığı zorlukları ve İstanbul'da yeni bir hayat kurma çabalarını anlattı. Mübadillerin gemi yolculuklarında sevdiklerini kaybetmeleri ve ailelerin dağılması, nesiller boyu süren travmalara neden oldu. Semiz, dedelerinin anlattıklarına göre mübadele sürecinde yaşananları ve özellikle Kıbrıs Barış Harekatı sırasında babaannesinin yaşadığı travmatik anıları aktardı.
Mübadillerin İstanbul'a yerleşmeleriyle birlikte ayrımcılığa maruz kaldıkları ve yerel halkla kaynaşmalarının uzun zaman aldığı belirtildi. Rumca konuşmaları nedeniyle dışlanan mübadillerin, 1980'lerden sonra yerel halkla ilişkilerinin düzelmeye başladığı ifade edildi. Semiz, mübadillerin Hristiyan sanılarak camiye alınmamasına rağmen, bir kişinin çabalarıyla bu durumun değiştiğini ve insanların birbirleriyle selamlaşmaya başladığını anlattı.
Semiz, mübadillerin kültürlerini yaşatmak ve gelecek nesillere aktarmak için çalışmalar yaptıklarını vurguladı. Özellikle geleneksel yemeklerin unutulmaması için bir proje başlattıklarını belirten Semiz, dedelerinin bu topraklara tutunma mücadelesini ve kendilerinin köklerine sahip çıkma çabalarını dile getirdi. Üçüncü kuşak olarak, yaşanan dramı unutmamak ve nereden geldiklerini araştırarak atalarına sahip çıkmaya çalıştıklarını ifade etti.
